Mowa niewerbalna to język ciała. Jest zespołem bezsłownych komunikatów odbieranych i nadawanych przez ludzi na wielu niewerbalnych kanałach w tym samym czasie. Komunikacja niewerbalna stanowi istotną rolę w przekazywaniu informacji, odnosi się do zachowań, postaw i innych niż słowa obiektów, które komunikują wiadomości i posiadają wspólne społeczne znaczenie. Informuje ona odbiorcę (bez użycia słów) o stanach emocjonalnych, oczekiwaniach czy intencjach rozmówcy, a także o jego samoocenie, cechach temperamentu, pochodzeniu i pozycji społecznej.
Sygnały niewerbalne związane z mową ciała mogą obejmować mimikę twarzy, gestykulację, sposób używania przestrzeni interpersonalnej, czynniki paralingwistyczne i wiele innych. Komunikaty niewerbalne najczęściej nadawane i odbierane są w sposób nieświadomy, jednak bywają też nadawane świadomie.
Skuteczny przekaz w około 10% zależy od komunikacji werbalnej (informacji przekazanej za pomocą słów), a w 30% od tego, w jaki sposób mówimy. Natomiast aż 60% przekazu wyrażamy poprzez mowę ciała (zachowania niewerbalne).
Bezsłowną komunikację możemy podzielić na sygnały wrodzone, dziedziczne i wyuczone. Funkcją mowy niewerbalnej jest dopełnianie komunikacji językowej, przekazywanie wiadomości, zastępowanie mowy w przypadku utrudnionego komunikatu werbalnego oraz komunikowanie postaw i wyrażanie uczuć. Pokazuje ona także obecny stan emocjonalny rozmówcy i jego aktualny nastrój. Komunikacja niewerbalna nie jest tym samym, co język migowy.
Badacze opracowali wiele różnych klasyfikacji funkcji mowy werbalnej. Scherer i Wallbott wyróżniają funkcję semantyczną, syntaktyczną, pragmatyczną i regulacji konwersacji. Ponadto znaleźć można wiele innych klasyfikacji komunikatów niewerbalnych, w tym m.in. klasyfikację Argyle'a i klasyfikację Knappa.
Warto zaznaczyć też, że istnieją różne style komunikacji niewerbalnej. Możemy wyróżnić tendencję afiliatywną (bliski dystans, uśmiech, kontakt wzrokowy) i dominatywną (uniesiona głowa, szybka mowa, wyprostowana postawa).
Mowa ciała bez wątpienia dostarcza nam sporo informacji. Komunikacja werbalna powinna być spójna z komunikacją niewerbalną. Wysyłanie sprzecznych komunikatów wywołuje dezorientację odbiorcy i utrudnia osiągnięcie porozumienia.
Do przyczyn zakłóceń w komunikacji zaliczyć można brak zaufania lub szacunku, subiektywizm, niedokładny odbiór, a także brak jasności komunikatu i brak przygotowania do rozmowy.
Problemy w komunikacji mogą wiązać się również z brakiem dojrzałości emocjonalnej czy niskim poczuciem własnej wartości.